Đổi mới công nghệ chính là chìa khóa để nuôi dưỡng thế giới.
Thực phẩm – từ khâu sản xuất, tiêu thụ đến phân phối – đang tạo ra dấu chân carbon ngày càng lớn, gây áp lực lên hành tinh. Ước tính, khoảng 22% thực phẩm sản xuất để phục vụ con người bị thất thoát do vận chuyển, thu hoạch kém trước khi đến được các chợ bán lẻ. Những gì chúng ta ăn, và cách thức thực phẩm được sản xuất, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động đáng kể đến môi trường.
Trong bối cảnh dân số thế giới không ngừng tăng, đa dạng sinh học trong chuỗi thực phẩm suy giảm và đất nông nghiệp ngày càng khan hiếm, việc đảm bảo đủ lương thực cho con người trong khi hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường trở thành bài toán khó.
.png)
Công Nghệ: Chìa Khóa Cho Tương Lai Lương Thực Bền Vững
Shen Ming Lee – tác giả cuốn Hungry for Disruption: How Tech Innovations Will Nourish 10 Billion By 2050 – đặt câu hỏi trọng tâm: Làm thế nào để chúng ta gia tăng sản xuất lương thực cả về số lượng và chất lượng trong bối cảnh tài nguyên ngày càng khan hiếm?
Bà nhấn mạnh, đổi mới công nghệ luôn là con đường cần thiết để thúc đẩy bất kỳ ngành công nghiệp nào phát triển, và ngành thực phẩm – nông nghiệp cũng không ngoại lệ. Việc nuôi dưỡng dân số toàn cầu trong khi vẫn đáp ứng các mục tiêu về môi trường, kinh tế đòi hỏi chúng ta phải tận dụng khoa học và công nghệ để kiến tạo một tương lai lương thực bền vững, giàu dinh dưỡng và đổi mới.
Để giải quyết những thách thức này, ngành thực phẩm – nông nghiệp có thể khai thác công nghệ để tạo ra các giải pháp bền vững từ nguồn lực hạn chế.
AgriTech tập trung vào các giải pháp công nghệ từ nông trại đến bàn ăn nhằm tối ưu năng suất cây trồng, trong khi FoodTech hướng đến đổi mới để đảm bảo thói quen ăn uống bền vững. Sự kết hợp giữa FoodTech và AgriTech giúp giảm gánh nặng lên môi trường đồng thời tạo ra các hiệu quả nhờ công nghệ, mang lại lợi ích cho nông dân, hành tinh và người tiêu dùng.
Hiểu Đúng Giá Trị Của AgriTech Và FoodTech
Frédérique Carrier – Giám đốc điều hành, Trưởng Bộ phận Chiến lược Đầu tư tại RBC Wealth Management (Anh & Châu Á) – nhấn mạnh cần hiểu các xu hướng nền tảng và công nghệ đang giải quyết vấn đề mất an ninh lương thực và biến đổi khí hậu.
“Cách thức sản xuất và tiêu thụ thực phẩm truyền thống không còn phù hợp trong bối cảnh dân số tăng, diện tích đất nông nghiệp giảm do đô thị hóa và biến đổi khí hậu,” Carrier nói. Việc áp dụng công nghệ mới là cần thiết để giảm thiểu các vấn đề này.
Shen Ming Lee cho rằng thực phẩm và nông nghiệp là một ngành phức tạp, cần nhiều người quan tâm, tìm hiểu sâu sắc để vừa đạt lợi nhuận vừa tạo tác động xã hội, môi trường tích cực.
Carrier cũng khuyến nghị nhà đầu tư nên dựa vào các tổ chức chuyên môn để đánh giá các công ty hoạt động trong lĩnh vực này, đảm bảo việc xếp hạng không chỉ là hình thức mà phản ánh thực chất hoạt động doanh nghiệp.
Nhu Cầu Tìm Kiếm Giải Pháp Đổi Mới
Carrier cho rằng công nghệ giúp tạo ra “nhiều hơn với ít hơn”, ví dụ: nông nghiệp chính xác, công nghệ gen giúp tăng năng suất trên đất nông nghiệp. Bà cũng nhấn mạnh, hơn 1/3 thực phẩm sản xuất bị thất thoát do kém hiệu quả trong chuỗi cung ứng, đủ để nuôi sống 3 tỷ người. Công nghệ “chuỗi lạnh” và bao bì thông minh giúp tối ưu chuỗi cung ứng, giảm lãng phí thực phẩm.
Shen nhấn mạnh một số đổi mới AgriTech đáng chú ý như số hóa, tự động hóa nông trại (IoT, AI, robot, drone), nông nghiệp trong nhà và vườn thông minh, thay đổi cách sản xuất thực phẩm hiện nay.
Về FoodTech, cả Carrier và Shen đều chỉ ra protein thay thế từ thực vật giúp giảm tác động môi trường đáng kể. Shen cho biết, công nghệ sinh học và khoa học thực phẩm cho phép sản xuất protein từ thực vật, tế bào và quá trình lên men, đáp ứng nhu cầu protein ngày càng tăng của thế giới.
Sản phẩm thực phẩm mới như thực phẩm chỉ số đường huyết thấp (low-GI), sử dụng công nghệ sinh học và cây trồng chức năng cao sẽ mở ra tiềm năng đổi mới mạnh mẽ.
Giảm Dấu Chân Carbon Trong Lựa Chọn Thực Phẩm
Shen Ming Lee khuyến nghị người tiêu dùng có thể giảm dấu chân carbon bằng cách:
✅ Ăn ít thịt, tăng protein thực vật (đậu phụ, đậu lăng, hạt, rau xanh).
✅ Ăn đa dạng, tránh lệ thuộc vào số ít loại cây và vật nuôi.
✅ Giảm lãng phí thực phẩm bằng cách mua đủ dùng, tái chế thực phẩm cũ.
✅ Mua sản phẩm địa phương để giảm quãng đường vận chuyển.
✅ Hạn chế sử dụng nhựa khi mua thực phẩm.
✅ Ăn ít thịt, tăng protein thực vật (đậu phụ, đậu lăng, hạt, rau xanh).
✅ Ăn đa dạng, tránh lệ thuộc vào số ít loại cây và vật nuôi.
✅ Giảm lãng phí thực phẩm bằng cách mua đủ dùng, tái chế thực phẩm cũ.
✅ Mua sản phẩm địa phương để giảm quãng đường vận chuyển.
✅ Hạn chế sử dụng nhựa khi mua thực phẩm.
Tương Lai Của Thực Phẩm
Carrier nhận định, protein thực vật sẽ tiếp tục tăng thị phần khi công nghệ cải tiến và giá thành giảm. Các công ty thực phẩm đầu tư sớm vào protein thay thế sẽ có lợi thế về đổi mới sản phẩm, công nghệ chế biến và mạng lưới phân phối. Công ty phát triển công nghệ bền vững (SusTech) sẽ có cơ hội tăng trưởng dài hạn.
Shen kỳ vọng sản xuất thực phẩm sẽ trở nên địa phương hóa, hiệu quả hơn nhờ robot nông nghiệp, nông nghiệp chính xác và nông nghiệp trong nhà. Về phía người tiêu dùng, sẽ có nhiều người ăn uống bền vững hơn, giảm tiêu thụ thịt, sử dụng protein thay thế, ưu tiên thực phẩm theo mùa, giảm lãng phí thực phẩm.
Nguồn tham khảo: Royal Bank of Canada
Nguồn tham khảo: Royal Bank of Canada
